قدح اندیشه¹Pensieve ظرفی عریض و کم‌عمق است که از فلز یا سنگ ساخته شده و معمولاً دورتادور آن با سنگ‌های قیمتی تزیین یا جواهرکاری شده و افسون‌های قدرتمند و پیچیده‌ای دارد. قدح‌های اندیشه بسیار کمیاب هستند، چون فقط متبحرترین جادوگران از آن استفاده می‌کنند و چون اکثریت جادوگران از انجام این کار می‌ترسند.

خطرهای شناخته‌‌شدهٔ قدح اندیشه به قدرت تسلط آن بر افکار و خاطرات برمی‌گردد. قدح اندیشه به‌گونه‌ای افسون‌ شده که خاطرات را بازسازی کند تا بازآزمودنی شوند و تمام جزئیات ثبت‌شده در ضمیر ناخودآگاه را گرفته و عیناً بازسازی کند، طوری‌که صاحب خاطره یا (و خطر آن همین‌جاست) هر شخص دیگری بتواند وارد خاطرات شود و در میان آن‌ها گردش کند. به همین دلیل کسانی که رازهایی را پنهان کرده‌اند، کسانی که از گذشتهٔ خود شرمسارند و کسانی که دوست دارند رازهایشان را نهفته نگه دارند یا به حفظ حریم شخصی خود حساسند، از وسیله‌ای چون قدح اندیشه دوری می‌کنند.

اما کاری که حتی از بازسازی خاطرات نیز دشوارتر است، استفاده از قدح اندیشه برای بررسی و نظم بخشیدن به افکار و ایده‌هاست و جادوگران خیلی انگشت‌شماری هستند که چنین توانایی‌ای دارند. اَلبوس دامبلدور²Albus Dumbledore در حال استفاده از قدح اندیشهٔ هاگوارتس به این منظور دیده شده. به‌ویژه در فصل سی‌ام هری پاتر و جام آتش، هنگامی‌که دامبلدور خاطراتی را به قدح اندیشه اضافه می‌کرد، چهرهٔ هری تبدیل به چهرهٔ اسنیپ³Snape شد؛ دامبلدور در واقع ارتباط پنهان بین هری و اسنیپ را به خودش یادآوری می‌کرد (اینکه اسنیپ عاشق مادر هری بود و حالا – اگرچه با اکراه فوق‌العاده – اخلاقاً خود را موظف می‌داند که از هری محافظت کند.)

بنا به سنت، قدح اندیشهٔ جادوگر یا ساحره، همانند چوبدستی‌اش، با او به خاک سپرده می‌شود، زیرا وسیله‌ای بسیار شخصی به شمار می‌آید. هر خاطره یا فکری که درون قدح باقی می‌ماند نیز همراه صاحبش دفن می‌شود، مگر اینکه فرد درخواستی جز این کرده باشد. اما قدح اندیشهٔ هاگوارتس متعلق به شخصی خاصی نیست، بلکه متعلق به مدرسه است. مدیرانِ مرد و زنِ فراوانی از این قدح استفاده کرده‌اند و تجارب زندگی‌شان را در قالب خاطراتی از خود باقی گذاشته‌اند. به این ترتیب مرجع ارزشمندی از خاطرات برای مدیر وقت هاگوارتس شکل می‌گیرد.

قدح اندیشهٔ هاگوارتس را از سنگی ساخته‌اند که به‌شکل مجللی تراشیده‌شده و نوشته‌های رونیِ تغییریافتهٔ آنگلوساکسونی بر روی آن حکاکی شده است که نشان‌دهندهٔ آن است که این قدح شیئی بسیار باستانی و مربوط به دورانی قبل‌تر از ساخت مدرسه است. طبق یک افسانه (که اثبات‌نشده)، بنیان‌گذاران هاگوارتس این قدح را نیمه‌دفن‌شده دقیقاً در نقطه‌ای پیدا کردند که تصمیم گرفتند مدرسه‌شان را برپا کنند.

تلفظ کلمهٔ Pensieve (قدح اندیشه) شبیه کلمهٔ pensive به معنای عمیقاً و به‌شدت متفکر است؛ اما این کلمه ایهام جزئی نیز دارد و بخش sieve کلمه، به‌معنی «غربال»، اشاره‌ای ضمنی به کارآیی قدح اندیشه در جداسازی معانی از حجم زیادی از افکار و خاطرات آشفته دارد.